Wat speelt Nikola Meeuwsen?

Jong talent opent ons seizoen

Nikola Meeuwsen is een van de meest veelbelovende jonge pianisten van Nederland. Geboren in 2002 in Den Haag, heeft hij ondanks zijn jonge leeftijd al een indrukwekkende carrière opgebouwd. Zaterdag 21 september speelt Nikola werken van Bach, Schumann en Beethoven. Bekijk het programma en lees de interessante details over deze muziek.

Wat maakt Nikola een talent?

Nikola Meeuwsen bezit een indrukwekkende reeks kwaliteiten die hem tot een uitzonderlijk pianotalent maken.

• Onbevangenheid en muzikaliteit: Zijn optredens worden gekenmerkt door een natuurlijke, onbevangen benadering van de muziek, gecombineerd met een diep muzikaal inzicht.
• Technische beheersing: Meeuwsen is in staat om complexe werken zoals Beethoven’s Hammerklavier sonate uit te voeren, wat getuigt van zijn technische vaardigheid.
• Toewijding
• Leergierigheid

Deze combinatie van muzikale begaafdheid, persoonlijke toewijding en professionele erkenning maakt Nikola Meeuwsen tot een uitzonderlijk talent in de klassieke muziekwereld.

Johann Sebastian Bach
Kunst der Fuge Contrapunctus 9

Fuga betekent vlucht. In de muziek lijkt het alsof de stemmen die uit de vleugel komen achter elkaar aanzitten. Bach schreef de muziek op zonder te vermelden op welk instrument het gespeeld moest worden. Maar het klavecimbel lijkt toch wel het meest waarschijnlijk. Hij schreef het in zijn laatste levensjaar.

Elk van de twee of drie stemmen op een apart vel papier. Alle delen uit “Die Kunst der Fuge” staan in dezelfde toonsoort. In d klein. Ook keert in elk onderdeel hetzelfde thema terug. Alleen een beetje gewijzigd. Bach is een tovenaar in zijn componeren. Hij keert het thema gewoon om of zet het op zijn kop. De omkering klinkt heel anders maar gaat goed samen met de oorspronkelijke melodie. Je hoort de tegengestelde stemmen tegelijkertijd. En toch klinkt alles goed. En wij zijn elke keer blij verrast wanneer we de hoofdmelodie weer terug horen komen. Want die is ons houvast geworden in al die door elkaar heen lopende stemmen. En die ene stem wordt ons steeds liever.

Robert Schumann
Fantasie op 17

Robert Schumann schrijft deze fantasie in 1836 en geeft het de naam van “ruïne” en doelt daarmee doelt op zichzelf. Hij is dan nog vrij jong, slechts 26 jaar, en het stuk bestaat uit één deel. De aanleiding is zijn verdriet over het gescheiden moeten leven van zijn geliefde Clara Wieck die pas 17 is. Later blijkt dat hij zonder het te weten Beethoven geciteerd heeft uit diens lied “An die ferne Geliebte”. In de daarop volgende jaren voegt hij er nog twee delen aan toe en biedt het werk aan als geschenk voor een op te richten monument voor de inmiddels overleden Beethoven. De liefde tussen Robert en Clara kan gelukkig herstellen wanneer zij 21 jaar is geworden en ze samen kunnen gaan wonen.

Hoe uit liefdesverdriet zich in muziek?

De fantasie bestaat uit drie delen en wordt in het algemeen als buitengewoon briljant beschouwd. Het eerste deel klinkt gepassioneerd en vertelt over de liefde die geen plek mag krijgen. Het tweede deel is een grandioos rondo gebaseerd op het thema van een koninklijke mars maar waarin het liefdesverdriet uit het eerste deel zo nu en dan nog doorklinkt. De finale is langzaam en mediterend.

Ludwig von Beethoven
Große Sonate für das Hammerklavier nr. 29 

Klaviersonate opus 106 kreeg de bijnaam “Hammerklaviersonate”. Het is de langste en moeilijkste sonate voor piano die Beethoven schreef. Hij dacht zelf dat het jaren zou duren eer deze sonate regelmatig gespeeld zou worden. Het is niet alleen de langste en de moeilijkste sonate van deze componist maar ook de meest bijzondere.

Doof en componeren

Wanneer Beethoven de sonate in 1817, 1818 componeert verkeert hij in moeilijke omstandigheden. Zeg maar rustig in een bestaanscrisis. Er is een strijd gaande om de voogdij over zijn neef Karl en daar bovenop heeft Beethoven financiële problemen. Tot slot wordt hij in datzelfde jaar volledig doof. Toch is deze sonate de meest radicale en vernieuwende toepassing van de sonatevorm tot dan toe. De sonate grenst aan wat er technisch mogelijk is op het klavier. Ondanks de lengte komt het in deze sonate tot een intensivering en variatie in muzikaal materiaal die uitzonderlijk is. Het eerste deel opent met een reeks van fortissimo akkoorden die even later een paar tonen hoger herhaald wordt. Ook in de variaties op het thema horen we het hoogteverschil terugkeren. In het scherzo horen we een wisseling in mineur en majeur toonsoort. Het adagio is zeer kort en wordt buitengewoon snel gespeeld wat tot een enorme intensiteit leidt.
Daarna komt het adagio sostenuto. Dit deel wordt wel “een mausoleum van het collectieve lijden” genoemd. Het contrast met het voorafgaande scherzo kan niet groter zijn. In dit adagio ligt het zwaartepunt van de hele compositie. Woede, klacht, en troost zijn hoorbaar. Even later komt dan deze langste sonate van Beethoven tot een einde met een hartbrekende fuga. Alles bij elkaar is de Hammerklaviersonate de Mount Everest van de pianoliteratuur geworden en een telkens terugkerende uitdaging voor toptalenten.

Moed is een must

Je moet niet alleen voldoende techniek in huis hebben om deze sonate te spelen. Maar misschien meer nog de moed om deze imposante muziek tot een geslaagde uitvoering te brengen.